Ako ste ljubitelj manifestacija i festivala, u Beogradu vam nikada neće biti dosadno. Beograd je prestonica kulture, festivalski grad, sa bogatim iskustvom u organizovanju muzičkih, filmskih, pozorišnih, književnih, galerijskih i svih drugih vidova društvenih dešavanja. Iz godine u godinu manifestacije i festivali u Beogradu su sve brojniji. Neki od njih imaju bogatu i dugu tradiciju i uživaju međunarodnu reputaciju, dok su neki tek pokrenuti i tek treba da se afirmišu.
Najbrojnije i najznačajnije su kulturno-umetničke manifestacije, muzički festivali, susreti književnika i saloni knjiga, slikarske izložbe, filmski i pozorišni festivali… Osim njih, organizuju se i mnogi događaji zabavnog i sportskog karaktera, kao i festivali posvećeni deci. Čak 11 velikih kulturnih manifestacija osnovane su pod direktnim pokroviteljstvom Grada Beograda, a grad daje značajan doprinos i u organizaciji još desetine manjih festivalskih događaja.
U tom izoblilju festivalskih dešavanja, teško je izdvojiti one najbolje, tim pre što izbor zavisi i od samog ukusa zainteresovanih ljudi. Ipak, neki festivali i manifestacije koje se održavaju u Beogradu veoma su cenjeni u međunarodnim krugovima, i dobitnici su brojnih priznanja i nagrada. Evo 10 festivala i manifestacija u Beogradu koje treba obavezno posetiti.
#10 Ulica otvorenog srca
Da krenemo od najmlađih. Ulica otvorenog srca je novogodišnja manifestacija posvećena pre svega deci. Nastala je 1989. godine i od tada se redovno održava u Svetogorskoj i Makedonskoj ulici, gde se prvog januara okupljaju Beograđani sa svojom decom. Tako će biti i ubuduće. Zato, kad prođe doček 2019 u Beogradu, dečicu za ruke pa pravo do Ateljea 212.
Manifestaciju podržavaju SO Stari grad, Turistička ogranizacija Beograda, kao i glumci pomenutog pozorišta. Tog dana svoje tačke i performanse priređuju glumci, ulični orkestri, pevači, bendovi, kulturno umetnička društva, cirkuzanti, žongleri, mađioničari, organizuju se lutkarske predstave, koncerti, vožnja mališana u novogodišnjim kolicima itd. Glavni program se odigrava u „Srpskoj kafani“, gde umesto konobara goste uslužuju glumci Ateljea 212.
Zadnjih godina festival se proširio i na ostale delove Beograda, tako da se prvog januara organizuju okupljanja na više lokacijai u više beogradskih opština: u Skadarskoj ulici, na Savskom vencu, u Bulevaru Zorana Đinđića na Novom Beogradu, na Velikom trgu u Zemunu, u Čukarici, Rakovici, Borči, Surčinu, Mladenovcu, Obrenovcu…
#9 Beogradski maraton
Ova međunarodna sportska manifestacija prvi put je održana 1988. godine, a do danas se razvila u najmasovnije okupljanje sportista u Srbiji. Beogradski maraton ima status događaja od posebnog značaja za grad Beograd. Kako bi bio dostupan svim učesnicima, Beogradski maraton se sastoji iz ukupno 4 trke. Nedelju dana pre glavnog događaja organizuje se dečiji maraton, a na sam maratonski dan organizuju se trka zadovoljstva, polumaraton i maraton. Beogradski maraton se održava u aprilu svake godine.
#8 Oktobarski salon
Oktobarski salon je manifestacija takmičarskog karaktera koja obuhvata izlaganja domaćih i stranih stvaralaca savremene vizuelne umetnosti (slikarstvo, grafika, skulptura, arhitektura, primenjena umetnost i dizajn). Manifestacija je ustanovljena daleke 1960. godine, a od 2004. godine je dobila međunarodni karakter. Predstavlja jedan od najvećih i najznačajnijih umetničkih događaja u našoj zemlji. Izložbe se organizuju u većem broju beogradskih galerija, oktobra svake godine.
#7 BELEF
Beogradski letnji festival je internacionalna smotra muzičkih, pozorišnih, plesnih, likovnih i drugih umetničkih predstava. BELEF je osnovan 1991. godine, a vremenom se razvio u jedan od najzapaženijih beogradskih festivala. Održava se svake godine tokom letnje sezone, od kraja maja do polovine avgusta.
Tokom više od 80 festivalskih dana, izvede se tridesetak koncerata, nekoliko filmskih festivala, više tematskih izložbi, performansa i mnogih drugih umetničkih programa. Obzirom da objedinjuje veći broj manifestacija sa kojima ima usku saradnju, BELEF je poznat i pod nazivom „Festival festivala“. Izvedbe se odvijaju na brojnim lokacijama u gradu – na ulicama, u pozorištima, na Adi Ciganliji, Kalemegdanu itd.
#6 BEMUS (Beogradske muzičke svečanosti)
Još jedan internacionalni festival sa višedecenijskom tradicijom (prvi put održan 1969. godine). BEMUS je smotra klasične i umetničke muzike i ubraja se u najznačajnije festivale umetničke muzike na Balkanu. Član je Evropske asocijacije festivala. U organizaciji BEMUS-a održavaju se brojni solistički koncerti, nastupi klasičnih i etno orkestara, ansambla modernih muzičkih pravaca, kao i muzičko-scenski nastupi (opere, baleti, multimedijalni projekti).
Pored renomiranih izvođača, na manifestaciji nastupaju i mladi, neafirmisani muzičari, čija je karijera na samom početku. Nastupi muzičara održavaju se na većem broju lokacija (Sava centar, Zadužbina Ilije Kolarca itd.). Vreme održavanja je oktobra, a trajanje 15 dana okvirno.
#5 Beogradski jazz festival
Beogradski jazz festival održava se od 1971. godine, sa jednom velikom pauzom između 1991. i 2005. godine. Tokom svih tih godina na Jazz festivalu u Beogradu nastupale su neke od najvećih legendi u istoriji jazz-a: Luj Armstrong, Majls Dejvis, Čarli Parker, Dizi Gilespi… Koncerti se priređuju na više lokacija: Dom sindikata, Dom omladine, Zadužbina Ilije Kolarca itd, a vreme održavanja festivala je oktobar. Festival traje okvirno 5 dana. Od 2007. godine uživa status manifestacije od posebnog značaja za grad Beograd.
#4 BITEF (Beogradski internacionalni teatarski festival)
BITEF je pozorišna manifestacija sa tradicijom dugom više od pola veka. Osnovana je 1967. godine i od tada se održava septembra svake godine. Od svog nastanka do danas BITEF prati i promoviše savremene ideje najvažnijih pozorišnih autora, produkcija i fenomena koji uvode inovacije u teatrima širom sveta. Festivalski program obuhvata kako najmodernije, tako i eksperimentalne, ali i tradicionalne pozorišne forme.
Predstave i druga programska dešavanja BITEF-a organizuju se na većem broju lokacija u gradu (beogradska pozorišta, Sava centar), a od pre nekoliko godina deo programa i pres konferencije održavaju se, osim u Beogradu, u još nekoliko velikih regionalnih centara (Ljubljana, Novi Sad, Niš itd.). Do današnjih dana BITEF se razvio u jedan od vodećih evropskih, ali i svetskih teatarskih festivala. Dobitnik je većeg broja prestižnih internacionalnih nagrada. Ima status stalne manifestacije od posebnog značaja za grad Beograd.
#3 Noć muzeja
Internacionalna manifestacija Noć muzeja održava se u više od 120 gradova širom planete. Od 2005. godine Beogradu je pripala čast da bude jedan od tih gradova. Svrha manifestacije je promovisanje kulturnih i umetničkih vrednosti, pre svega kod mlađe populacije. Manifestacija se odražava u maju svake godine, traje jedan dan, počinje popodne i odvija se do kasno u noć, i tom prilikom se sa samo jednom kupljenom kartom mogu obići muzeji, galerije i mnoge druge ustanove od kulturnog značaja. Za 14 godina svog postojanja, beogradska Noć muzeja organizovana je na blizu 200 različitih odredišta, ne samo u Beogadu, nego u celoj Srbiji i posetilo ju je oko 500.000 ljudi.
#2 Beogradski Beer fest
Beer fest u Beogradu je najveći i najposećeniji festival piva na području jugoistočne Evrope. Održava se od 2003. godine svakog avgusta i traje pet dana. Svake godine poseti ga prosečno oko pola miliona ljubitelja muzike i piva. Na dosadašnjih 15 festivala promovisano je oko 300 različitih brendova piva i organizovano je više od 570 koncertnih nastupa poznatih muzičara i bendova, a ukupan broj posetilaca je oko 7 miliona ljudi.
Kvalitetan muzički program u kome su zastupljeni različiti muzički pravci i zastupljenost svih najboljih domaćih i stranih brendova piva, glavni su razlozi velike popularnosti Beer fest-a. Festival je dobitnik većeg broja internacionalih priznanja i nagrada. Do današnjih dana razvio se u prepoznatljivi brend i zauzima značajno mesto u turističkoj ponudi ne samo Beograda, već i cele Srbije.
#1 Međunarodni filmski festival FEST
FEST je prvi put održana u januaru 1971. godine i vrlo brzo je postao najveći filmski festival u bivšoj Jugoslaviji, a danas predstavlja najveću smotru sedme umetnosti u Srbiji. Tokom više od četiri i po decenije njegovog postojanja, festivalom je prodefilovalo mnoštvo velikih filmskih imena iz celog sveta. Osim blokbaster ostvarenja, na FEST-u se prikazuju i umetnički i niskobudžetni filmovi.
Glavni festivalski program je revijalan, a postoje i četiri takmičarska segmenta. Festival obuhvata filmske projekcije, ali i razne simpozijume, publikacije, izložbe i druge događaje. FEST je do sada ukupno posetilo skoro 4 miliona ljubitelja filma. Mesto održavanja je Sava Centar, a vreme kraj februara i početak marta svake godine.